پتروگرافی و شیمی‌کانی سنگ‌های ولکانیک ائوسن بلوک پشت‌بادام

سنگ‌های ولکانیک ائوسن بلوک پشت‌بادام در مناطق ساغند (کوه خشومی)، الله‌آباد و چاپدونی (استان یزد) رخنمون‌های بسیار خوبی دارند. این سنگ‌ها در پنج فاز ولکانیسم متفاوت به وجود آمده‌اند که عبارتند از: 1- در منطقه الله‌آباد که سه فاز ولکانیسم متفاوت وجود دارد: 1-1: فاز نقطه‌ای (مرکزی) آندزیتی، 1-2: فاز خطی اول با ترکیب آندزیت و 1-3: فاز خطی دوم با ترکیب آندزیت‌بازالتی. 2- سنگ‌های آندزیت تا آندزیت‌بازالتی منطقه چاپدونی. 3- سنگ‌های آندزیتی منطقه ساغند. بر اساس بررسی‌های صحرایی و آزمایشگاهی تنها در منطقه ساغند شواهد آلایش به خوبی مشخص و گویای سرعت اندک صعود ماگما در این ناحیه است. کمترین حجم سنگ‌های ولکانیک ائوسن، در منطقه الله‌آباد رخنمون دارد که طی یک فاز نقطه‌ای و دو فاز خطی به وجود آمده‌اند. همچنین، بیشترین حجم سنگ‌های ولکانیک ائوسن بلوک پشت‌بادام در منطقه چاپدونی دیده می‌شود که نشانه فعالیت شدید گسل چاپدونی است. مشاهده نشدن شواهد آلایش در بررسی‌های صحرایی سنگ‌های مناطق الله‌آباد و چاپدونی بیانگر سرعت بیشتر صعود ماگما در این مناطق نسبت به منطقه ساغند است. شواهدی مانند وجود زنولیت‌ها و زنوکریست‌ها، تشکیل کلینوپیروکسن‌های ریز اطراف زنوکریست‌های کوارتز، وجود بافت‌های غربالی و آنتی‌راپاکیوی، خوردگی خلیجی کوارتزها و همچنین، منطقه‌بندی نوسانی پلاژیوکلازها، رخداد آلایش در منطقه ساغند (کوه خشومی) را تأیید می‌کند. بررسی شیمی کلینوپیروکسن‌ها و بیوتیت‌ها نشان از شباهت این سنگ‌ها به سنگ‌های کالک آلکالن قوس‌های آتشفشانی قاره‌ای دارد.